Blog
Odsetki są jednym z najczęściej dochodzonych roszczeń w sprawach cywilnych. W praktyce pojawia się wiele pytań dotyczących rodzajów odsetek oraz prawidłowego sposobu ich obliczania. Odsetki mają funkcję rekompensacyjną — wynagradzają wierzycielowi opóźnienie w wykonaniu zobowiązania przez dłużnika. W tym wpisie rozwijamy ten temat.
Upadłość konsumencka to instytucja prawa upadłościowego, która daje osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej szansę na oddłużenie. Jednym z kluczowych etapów tego procesu jest ustalenie planu spłaty wierzycieli. Plan spłaty wierzycieli jest istotnym elementem upadłości konsumenckiej, dającym szansę na stopniowe regulowanie zobowiązań, a następnie całkowite oddłużenie. Choć proces ten wymaga współpracy z sądem i wierzycielami, to dla wielu osób stanowi jedyną drogę do odzyskania finansowej stabilności. W niniejszym wpisie wyjaśniamy, czym jest plan spłaty, na jakich zasadach się go ustala oraz jakie ma znaczenie dla dłużnika i wierzycieli.
E-doręczenia, które stały się obowiązkowe dla wielu podmiotów, stanowią dużą zmianę w sposobie komunikacji z administracją. Czym są e-doręczenia, kogo dotyczą i jakie obowiązki się z nimi wiążą? Wyjaśnienia znajdują się we wpisie.
E-doręczenia to forma dostarczania korespondencji urzędowej drogą elektroniczną, która ma zastąpić tradycyjne listy polecone. Dzięki nim dokumenty przesyłane są w sposób bezpieczny, z gwarancją doręczenia i potwierdzeniem odbioru. System działa na podobnych zasadach jak ePUAP, ale jest bardziej zaawansowany i dostosowany do wymogów RODO.
Regulacja tej kwestii znajduje się w ustawie z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.
Uzyskanie zezwolenia na wycięcie drzewa wiąże się z przestrzeganiem określonych procedur prawnych. W niniejszym wpisie przedstawiono, jak wygląda proces wydania takiej decyzji zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Podstawa prawna:
Podstawa prawna regulująca kwestie wycięcia drzew znajduje się w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880). Zgodnie z art. 83 tej ustawy, usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wymaga uzyskania zezwolenia od właściwego organu administracyjnego. Organem tym może być wójt, burmistrz, prezydent miasta lub starosta. Natomiast w przypadku usunięcia drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków decyzję wydaje wojewódzki konserwator zabytków.
Numer PESEL może zostać wykorzystany przez oszustów do wyłudzenia kredytu lub zawarcia niechcianej umowy. Każdy może zastrzec swój numer PESEL, aby chronić się przed nieautoryzowanym wykorzystaniem danych. Jest to narzędzie w walce z kradzieżą tożsamości. Od 1 czerwca 2024 r. banki oraz inne instytucje finansowe mają obowiązek sprawdzić, czy numer PESEL jest zastrzeżony, zanim udzielą kredytu lub pożyczki.
Postępowanie sądowe w sprawach cywilnych jest dwuinstancyjne, co oznacza, że każda ze stron ma prawo odwołać się od orzeczenia sądu pierwszej instancji, jeśli nie jest zadowolona z wydanego wyroku. Środkiem odwoławczym od wyroku jest apelacja. Skorzystanie z tego środka zaskarżenia pozwala na weryfikację wydanego orzeczenia przez sąd drugiej instancji. Skuteczne wniesienie apelacji nastąpi wówczas, gdy strona skarżąca złoży środek odwoławczy w ustawowym terminie.
Zgodnie z art. 369 § 1 k.p.c. apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest przypadek, gdy sąd przedłuży termin do sporządzenia pisemnego uzasadnienia wyroku. W takiej sytuacji termin do złożenia apelacji wynosi trzy tygodnie od daty doręczenia stronie pisemnego uzasadnienia wyroku. Sąd powinien zawiadomić stronę o tym dłuższym terminie, doręczając jej wyrok z uzasadnieniem. Jeżeli w zawiadomieniu termin został określony błędnie, a strona się do niego zastosowała, apelację uzna się za wniesioną w terminie.
W każdej sprawie toczącej się przed sądem cywilnym strony mogą korzystać ze wsparcia pełnomocnika, zwłaszcza jeśli sprawa jest bardzo skomplikowana. Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego (art. 87 k.p.c.) jest kilka kategorii pełnomocników procesowych, a mianowicie:
- adwokat,
- radca prawny,
- rzecznik patentowy (w sprawach własności intelektualnej),
- osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego (w sprawach restrukturyzacji i upadłości),
- osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony,
- osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia,
- współuczestnik sporu,
- małżonek, rodzeństwo, zstępni (dzieci, wnuki) lub wstępni (rodzice, dziadkowie) strony oraz osoby pozostające z nią w stosunku przysposobienia,
- przedstawiciel organizacji, do której zadań statutowych należy ochrona konsumentów (w przypadku spraw związanych z ochroną praw konsumentów),
- przedstawiciel organizacji zrzeszającej rolników indywidualnych (w sprawach związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, przy czym rolnik musi być członkiem tej organizacji),
- przedstawiciel właściwego w sprawach z zakresu pomocy społecznej organu jednostki samorządu terytorialnego oraz organizacji pozarządowej, mającej na celu udzielanie pomocy rodzinie (w sprawach o ustalenie i zaprzeczenie pochodzenia dziecka i o roszczenia alimentacyjne).
W codziennym życiu każdego człowieka mogą zdarzyć się sytuacje, które powodują szkodę. Ich konsekwencją może być to, że poszkodowany będzie miał prawo dochodzić należnych mu roszczeń pieniężnych tytułem odszkodowania. Ważne jest to aby nie zwlekać z działaniami prawnymi, gdyż żądanie zapłaty odszkodowania może ulec przedawnieniu. Oznacza to, że po upływie określonego czasu, nawet jeśli dług istnieje, nie będzie można skutecznie dochodzić roszczeń na drodze postępowania sądowego.
Osoby pozostające w kryzysie bezdomności, na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej, mają prawo do skorzystania z różnych form wsparcia. Jedną z nich jest możliwość otrzymania tymczasowego schronienia w noclegowni, schronisku dla osób bezdomnych albo schronisku dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi.
Schronisko dla osób bezdomnych zapewnia osobom bezdomnym, które podpisały kontrakt socjalny, całodobowe, tymczasowe schronienie oraz usługi ukierunkowane na wzmacnianie aktywności społecznej, wyjście z bezdomności i uzyskanie samodzielności życiowej. Osoby korzystające z tymczasowego schronienia w schronisku dla osób bezdomnych nie muszą podpisywać tzw. kontraktu socjalnego. Kontrakt socjalny jest dokumentem określającym sposób współdziałania w rozwiązywaniu problemów osoby znajdującej się trudnej sytuacji życiowej zawierany między tą osobą, a ośrodkiem pomocy społecznej. Celem tego kontraktu jest dążenie do wzmocnienia aktywności i samodzielności życiowej, zawodowej lub przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu.
Zdecydowania większość roszczeń w sprawach cywilnych polega przedawnieniu. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.
Okresy przedawnienia są różne. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, podstawowy termin przedawnienia wynosi sześć lat. Dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej okres przedawnienia wynosi trzy lata. Koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.
Osoba stosująca przemoc domową może zostać eksmitowana z mieszkania jeśli jej zachowanie, czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie. Osoba doświadczająca przemocy domowej może zażądać aby sąd zobowiązał osobę stosującą przemoc do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania. Sąd może także zastosować inne środki w postaci zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. Sąd wydaje orzeczenie w postępowaniu nieprocesowym, w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.
Opisane powyżej środki sąd może zastosować również w przypadku gdy:
1. osoba doznająca przemocy domowej opuściła wspólnie zajmowane mieszkanie z powodu stosowania wobec niej przemocy w tym mieszkaniu,
2. osoba stosująca przemoc domową opuściła wspólnie zajmowane mieszkanie,
3. osoba stosująca przemoc domową okresowo lub nieregularnie przebywa w mieszkaniu wspólnie z osobą doznającą przemocy domowej.
Umorzenie długu reguluje art. 508 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik to zwolnienie przyjmuje. Skutkiem umorzenia długu jest to, że dłużnik przestaje być zobowiązany do zapłaty długu wobec wierzyciela, a zatem dług przestaje istnieć. Do umorzenia dojdzie jednak tylko w sytuacji gdy wierzyciel wyrazi chęć i zgodę na zwolnienie dłużnika z zobowiązania. Wierzyciel w zamian za umorzenie długu nie otrzymuje żadnego ekwiwalentu.
Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, określany również mianem „Funduszu Sprawiedliwości”, jest państwowym funduszem celowym ukierunkowanym na pomoc pokrzywdzonym i świadkom, przeciwdziałanie przestępczości oraz pomoc postpenitencjarną. Dysponentem tego funduszu jest Minister Sprawiedliwości.
Przychodami Funduszu są środki pieniężne pochodzące z:
1. orzeczonych przez sądy nawiązek oraz świadczeń pieniężnych,
2. potrąceń w wysokości 7% wynagrodzenia przysługującego za pracę skazanych zatrudnionych w formach określonych w Kodeksie karnym wykonawczym,
3. wykonania kar dyscyplinarnych, o których mowa w Kodeksie karnym wykonawczym,
4. spadków, zapisów i darowizn,
5. dotacji, zbiórek i innych źródeł.
Osoby, które borykają się z zadłużeniami, często mają do czynienia z tzw. cesją długu. Cesja długu to sprzedaż długu przez wierzyciela na rzecz innego podmiotu. W wyniku takiej czynności prawnej dotychczasowy wierzyciel (określany jako cedujący) przekazuje wszelkie związane z zadłużeniem uprawnienia na rzecz nowego wierzyciela (tzw. cesjonariusz).
Co do zasady dłużnik nie musi wyrażać zgody na cesję aby była ona dokonana skutecznie. Wyjątek stanowi sytuacja gdy wierzytelność jest stwierdzona pismem, w treści którego znajduje się zastrzeżenie umowne, iż przelew nie może nastąpić bez zgody dłużnika. Wówczas cesja jest skuteczna względem nabywcy tylko wtedy, gdy pismo zawiera wzmiankę o tym zastrzeżeniu (chyba że nabywca w chwili przelewu o zastrzeżeniu wiedział).
Co do zasady nabycie praw majątkowych w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego podlega podatkowi od spadku. Przepisy jednak określają możliwość uzyskania zwolnienia z zapłaty tego podatku, o ile spełnione będą określone warunki.
Umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Podstawą opodatkowania jest kwota lub wartość pożyczki. W razie gdy wypłata pieniędzy z tytułu umowy pożyczki ma nastąpić niejednokrotnie, a suma środków nie jest znana w chwili zawarcia umowy, podstawą opodatkowania będzie kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.
Każda ze stron umowy sprzedaży nieruchomości tj. sprzedawca lub kupujący, może skorzystać ze wsparcia profesjonalisty – agenta nieruchomości. Rolą pośrednika jest wyszukanie oferty lub znalezienie kupca, zaprezentowanie nieruchomości przeznaczonej do sprzedaży, czy też udzielenie pomocy w przygotowaniu dokumentacji niezbędnej do sprzedaży. W tym wpisie wskażemy na co należy zwrócić uwagę nawiązując współpracę z agentem nieruchomości.
W świetle art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 2809 ze zm.) – dalej jako „k.r.o.”, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Wykaz składników majątku osobistego każdego z małżonków został z kolei zawarty w art. 33 k.r.o.. Jak zatem wynika z treści art. 33 pkt 6) k.r.o., do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała
lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość.
W przypadku ustroju rozdzielności majątkowej ustanowionej umową majątkową małżeńską, zgodnie z treścią art. 51(1) ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 2809 ze zm.) – dalej jako „k.r.o.”, każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem. Zasada ta nie może zostać zmieniona czy ulegać modyfikacji w umowie majątkowej małżeńskiej, np. poprzez wprowadzenie klauzuli konieczności uzyskania zgody małżonka na dokonanie określonych czynności zarządu bądź klauzuli pozbawiającej jednego małżonka na rzecz drugiego uprawnienia do zarządu swoim majątkiem. Małżonek może natomiast zawsze udzielić pełnomocnictwa współmałżonkowi.
Zgodnie z treścią art. 50(1 )zdanie pierwsze ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 2809 ze zm.) – dalej jako „k.r.o.”, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Wynika stąd, że np. w wypadku orzeczenia rozwodu
– powodującego ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej, zasadą jest równość udziałów małżonków w majątku wspólnym. Dopuszczalna jest jednak nierówność udziałów, jeśli została ona przewidziana w umowie majątkowej małżeńskiej.